Được chuyên gia kiểm duyệt
Bài viết này đã được đội ngũ chuyên gia của chúng tôi trong lĩnh vực định cư quốc tế xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo tính chính xác và chất lượng thông tin. Tìm hiểu thêm về Các tiêu chuẩn nội dung bài viết của VICTORY.
Khi định cư tại Mỹ, việc hiểu rõ sự khác biệt giữa công dân Mỹ và thường trú nhân là rất quan trọng. Mỗi nhóm đều có quyền lợi và nghĩa vụ riêng, từ quyền tham gia bỏ phiếu, bảo lãnh người thân, đến các cơ hội việc làm trong các cơ quan chính phủ và tự do du lịch quốc tế.
Công dân Mỹ và thường trú nhân khác nhau. Công dân Mỹ là người được sinh ra tại Mỹ hoặc nhập tịch sau khi hoàn thành quy trình nhập quốc tịch, có đầy đủ quyền lợi chính trị và pháp lý. Trong khi đó, thường trú nhân Mỹ là những người có thẻ xanh (Green Card), được phép sinh sống và làm việc tại Mỹ vô thời hạn nhưng bị hạn chế một số quyền lợi nhất định.
Bài viết này sẽ giúp bạn so sánh thường trú nhân Mỹ và công dân Mỹ để bạn đưa ra quyết định đúng đắn khi định cư tại Mỹ.
Quyền lợi cơ bản giữa công dân và thường trú nhân Mỹ
Khi định cư tại Mỹ, việc hiểu rõ các quyền lợi của công dân và thường trú nhân là điều cần thiết. Mỗi nhóm có những quyền và nghĩa vụ riêng biệt, ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc và quyền bảo lãnh gia đình.
| Quyền lợi | Công dân Mỹ | Thường trú nhân Mỹ |
| Quyền bầu cử | Được quyền tham gia bầu cử trong tất cả các cuộc bầu cử quốc gia và địa phương. | Không có quyền bỏ phiếu trong bất kỳ cuộc bầu cử nào. |
| Hộ chiếu Mỹ | Được cấp hộ chiếu Mỹ, tự do du lịch đến hơn 116 quốc gia mà không cần visa. | Không được cấp hộ chiếu Mỹ, phải sử dụng hộ chiếu nước mình khi du lịch. |
| Bảo lãnh gia đình | Có quyền bảo lãnh cho vợ/chồng, con cái, cha mẹ và anh chị em. | Chỉ có thể bảo lãnh vợ/chồng và con cái chưa kết hôn. |
| Thời gian chờ bảo lãnh | Thời gian xử lý bảo lãnh gia đình thường nhanh hơn so với thường trú nhân. | Thời gian xử lý bảo lãnh lâu hơn so với công dân Mỹ. |
| Quyền làm việc trong chính phủ | Được quyền làm việc trong các cơ quan chính phủ và những vị trí yêu cầu bảo mật. | Không đủ điều kiện để làm việc trong các vị trí chính phủ yêu cầu bảo mật. |
| Quyền sinh sống và làm việc | Được quyền sống và làm việc tự do tại Mỹ, không giới hạn về thời gian rời Mỹ. | Được quyền sống và làm việc tại Mỹ, nhưng có giới hạn về thời gian rời khỏi Mỹ (dưới 6 tháng). |
Trách nhiệm pháp lý của công dân và thường trú nhân Mỹ
Cả công dân Mỹ và thường trú nhân đều có những trách nhiệm pháp lý riêng khi sống tại Mỹ.
| Trách nhiệm | Công dân Mỹ | Thường trú nhân Mỹ |
| Thuế vụ | Phải khai thuế trên thu nhập toàn cầu, ngay cả khi sống ở nước ngoài. | Chỉ cần khai thuế với thu nhập tại Mỹ hoặc có liên quan đến Mỹ. |
| Nghĩa vụ quân sự | Có thể phải thực hiện nghĩa vụ quân sự nếu được yêu cầu trong thời gian chiến tranh. | Phải đăng ký nghĩa vụ quân sự qua Selective Service System nếu trong độ tuổi từ 18-25. |
Xem thêm: Thẻ xanh Mỹ đi được nước nào? Những quốc gia miễn thị thực cho người có thẻ xanh Mỹ.
Hạn chế khi rời khỏi Mỹ
Khi định cư tại Mỹ, việc rời khỏi nước để du lịch, làm việc hoặc thăm gia đình là điều bình thường. Tuy nhiên, công dân và thường trú nhân Mỹ có những quy định khác nhau về thời gian họ có thể ở ngoài nước.
| Hạn chế | Công dân Mỹ | Thường trú nhân Mỹ |
| Thời gian ở ngoài Mỹ | Không có hạn chế thời gian. Công dân Mỹ có thể sống ở nước ngoài bao lâu tùy ý mà không mất quốc tịch. | Chỉ được phép rời Mỹ dưới 6 tháng mỗi năm mà không cần giấy phép. Nếu ở ngoài hơn 6 tháng, phải có giấy phép tái nhập cảnh (re-entry permit). |
| Giấy phép tái nhập cảnh | Không cần xin giấy phép tái nhập cảnh khi quay lại Mỹ. | Cần xin giấy phép tái nhập cảnh nếu có kế hoạch ở ngoài Mỹ từ 6 tháng đến 2 năm. |
| Mất tư cách thường trú | Không bị mất quốc tịch dù ở ngoài Mỹ lâu dài. | Có thể mất tư cách thường trú nếu ở ngoài Mỹ hơn 6 tháng mà không có giấy phép hợp lệ. |
| Quyền sử dụng hộ chiếu | Được cấp hộ chiếu Mỹ, có thể đi du lịch đến hơn 116 quốc gia mà không cần xin visa. | Không được cấp hộ chiếu Mỹ, phải dùng hộ chiếu của quốc gia nơi họ mang quốc tịch. |
Quy trình bảo lãnh gia đình
Bảo lãnh gia đình là một trong những quyền lợi quan trọng mà cả công dân Mỹ và thường trú nhân đều có thể thực hiện. Tuy nhiên, quy trình bảo lãnh giữa hai nhóm này có sự khác biệt về đối tượng được bảo lãnh và thời gian xử lý hồ sơ.
| Tiêu chí | Công dân Mỹ | Thường trú nhân Mỹ |
| Đối tượng được bảo lãnh |
|
|
| Thời gian xử lý hồ sơ (bảo lãnh vợ/chồng và con cái chưa kết hôn) | Thường từ 12 – 24 tháng | Thường từ 2 – 5 năm |
| Thời gian xử lý hồ sơ (bảo lãnh cha mẹ, anh/chị em) |
| Không có quyền bảo lãnh cha mẹ hoặc anh/chị em |
| Hạn ngạch visa |
| Tất cả các đối tượng bảo lãnh đều bị giới hạn bởi hạn ngạch visa hàng năm. |
Xem thêm: Thẻ xanh Mỹ 10 năm và các quyền lợi đặc biệt của thẻ này.
Quy trình chuyển từ thường trú nhân sang công dân Mỹ
Quá trình chuyển từ thường trú nhân (người có thẻ xanh Mỹ) sang công dân Mỹ được gọi là nhập tịch. Quá trình này cho phép thường trú nhân nhận được đầy đủ các quyền lợi của công dân Hoa Kỳ.
Điều kiện để nhập tịch
- Thời gian cư trú: Sống liên tục tại Mỹ ít nhất 5 năm trước khi nộp đơn xin nhập tịch (hoặc 3 năm nếu kết hôn với công dân Mỹ). Trong thời gian này, bạn không được rời Mỹ quá 6 tháng liên tục để tránh làm gián đoạn thời gian cư trú.
- Khả năng tiếng Anh: Được kiểm tra thông qua bài thi nhập tịch về khả năng đọc, viết, và nói tiếng Anh cơ bản. Một số đối tượng như người lớn tuổi (trên 50 tuổi và đã sống tại Mỹ trên 20 năm) có thể được miễn hoặc thi bằng ngôn ngữ khác.
- Kiến thức về lịch sử và chính trị Mỹ: Bài thi nhập tịch sẽ kiểm tra kiến thức này qua 10 câu hỏi và bạn cần trả lời đúng ít nhất 6/10 câu để vượt qua.
- Tư cách đạo đức tốt: Có lý lịch trong sạch, tuân thủ luật pháp và nộp thuế đầy đủ trong suốt thời gian cư trú tại Mỹ.
Quy trình nộp đơn
- Nộp đơn N-400: Quy trình bắt đầu bằng việc nộp đơn N-400 (Application for Naturalization) cho USCIS, có thể nộp trực tuyến hoặc qua đường bưu điện.
- Lấy dấu vân tay (Biometric Appointment): Sau khi nộp đơn, bạn sẽ nhận thông báo từ USCIS về lịch hẹn lấy dấu vân tay để kiểm tra lý lịch và xác nhận danh tính.
- Phỏng vấn và thi nhập tịch: Bạn sẽ tham gia một cuộc phỏng vấn với USCIS, trong đó bao gồm bài thi về tiếng Anh và kiến thức công dân Mỹ.
- Lễ tuyên thệ: Sau khi vượt qua bài thi, bạn sẽ tham gia lễ tuyên thệ để chính thức trở thành công dân Mỹ. Bạn sẽ nhận được giấy chứng nhận nhập tịch tại buổi lễ.
Thời gian xử lý thường kéo dài từ 12 – 18 tháng, tùy thuộc vào lượng đơn nộp và khu vực bạn sống.
Kết luận
Sự khác biệt giữa công dân Mỹ và thường trú nhân Mỹ chủ yếu nằm ở quyền lợi và nghĩa vụ. Công dân Mỹ có đầy đủ quyền lợi như tham gia bầu cử, bảo lãnh nhiều thành viên gia đình, tự do du lịch quốc tế mà không bị giới hạn thời gian và có quyền làm việc trong các cơ quan chính phủ liên quan đến an ninh quốc gia. Trong khi đó, thường trú nhân Mỹ có quyền sinh sống và làm việc tại Mỹ, nhưng bị hạn chế trong việc bảo lãnh gia đình, tham gia chính trị và phải tuân thủ các quy định về thời gian rời khỏi Mỹ.
Việc trở thành công dân Mỹ sẽ mang lại nhiều quyền lợi hơn cho bạn và gia đình, đặc biệt nếu bạn có kế hoạch định cư lâu dài tại Hoa Kỳ. Nếu bạn đang tìm cách chuyển đổi từ thường trú nhân sang công dân Mỹ hoặc cần tư vấn về các chương trình định cư, Victory sẵn sàng hỗ trợ bạn từng bước trong quá trình này để đảm bảo bạn và gia đình nhận được quyền lợi tốt nhất.
