Chính sách Temporary Protected Status (TPS) của Mỹ: Quyền lợi và quy trình nộp đơn

Chính sách Temporary Protected Status (TPS) của Mỹ là một chương trình nhân đạo được thiết lập nhằm bảo vệ những người đến từ các quốc gia đang trải qua tình trạng khẩn cấp, như xung đột vũ trang, thảm họa thiên nhiên, hoặc những điều kiện bất thường khác khiến họ không thể trở về một cách an toàn. Chính sách này cho phép họ tạm thời cư trú và làm việc tại Mỹ mà không lo bị trục xuất.

Hiện nay, nhiều quốc gia đã được chỉ định TPS như El Salvador, Haiti, Syria và Venezuela, với lý do là các quốc gia này đang phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng như chiến tranh, động đất và tình hình chính trị bất ổn. Để hiểu rõ hơn về TPS, quy trình nộp đơn, cũng như quyền lợi và trách nhiệm của người có TPS, bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và cập nhật mới nhất.

Chính sách Temporary Protected Status (TPS) là gì?

Chính sách Temporary Protected Status (TPS) là một chương trình do Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) thiết lập nhằm bảo vệ những người đến từ các quốc gia đang trải qua tình trạng khẩn cấp. Những người được cấp TPS sẽ được phép ở lại và làm việc tại Hoa Kỳ trong thời gian nước họ không an toàn để trở về.

Một quốc gia có thể được chỉ định TPS khi đáp ứng các điều kiện như:

• Xung đột vũ trang kéo dài hoặc bạo lực.
• Thảm họa thiên nhiên như động đất, lũ lụt hoặc hạn hán.
• Các điều kiện bất thường khác khiến người dân của quốc gia đó không thể quay trở về một cách an toàn.

Trong thời gian được cấp TPS, người nhận sẽ được bảo vệ khỏi việc bị trục xuất và được cấp Giấy phép làm việc (Employment Authorization Document – EAD).

Thông tin cập nhật mới nhất về chính sách TPS

Công dân đủ điều kiện của các quốc gia đã được chỉ định TPS có thể nộp đơn để nhận TPS nếu họ đã cư trú tại Hoa Kỳ. Điều này cũng áp dụng cho những cá nhân không có quốc tịch nhưng đã cư trú lần cuối tại quốc gia được chỉ định. Hiện nay, các quốc gia và vùng lãnh thổ được chỉ định TPS bao gồm Afghanistan, Miến Điện (Myanmar), Cameroon, El Salvador, Ethiopia, Haiti, Honduras, Nepal, Nicaragua, Somalia, Nam Sudan, Sudan, Syria, Ukraine, Venezuela và Yemen.

Trong thời gian được chỉ định TPS, những người thụ hưởng hoặc đủ điều kiện sơ bộ không chỉ được bảo vệ khỏi bị trục xuất mà còn có thể tiếp tục nộp đơn xin tình trạng không định cư, điều chỉnh tình trạng dựa trên đơn xin nhập cư, hoặc bất kỳ quyền lợi nhập cư nào khác mà họ có đủ điều kiện.

TPS là một lợi ích tạm thời và không dẫn đến tình trạng thường trú nhân hợp pháp hay cung cấp bất kỳ tình trạng nhập cư nào khác. Tuy nhiên, việc đăng ký TPS không ngăn cản người nộp đơn xin các quyền lợi hoặc sự bảo vệ nhập cư khác.

Lưu ý rằng, để được cấp bất kỳ quyền lợi di trú nào khác, người nộp đơn vẫn phải đáp ứng tất cả các yêu cầu đủ điều kiện cho quyền lợi cụ thể đó. Đơn xin TPS không ảnh hưởng đến đơn xin tị nạn hoặc bất kỳ quyền lợi di trú nào khác và ngược lại.

Điều kiện để được TPS

Để đủ điều kiện nhận Tình trạng Bảo vệ Tạm thời (TPS), bạn cần đáp ứng các yêu cầu sau:

1. Quốc tịch: Bạn phải là công dân của một quốc gia được chỉ định cho TPS hoặc là người không có quốc tịch nhưng thường trú tại quốc gia được chỉ định.
2. Nộp hồ sơ đúng hạn: Bạn cần nộp đơn xin TPS trong khoảng thời gian đăng ký ban đầu hoặc trong thời gian đăng ký lại được mở. Trong trường hợp nộp đơn muộn, bạn phải chứng minh lý do chính đáng và tuân thủ các quy định đặc biệt cho việc nộp muộn trong thời gian gia hạn TPS.
3. Hiện diện vật lý liên tục (CPP): Bạn phải liên tục có mặt tại Hoa Kỳ kể từ ngày có hiệu lực của ngày chỉ định gần đây nhất của quốc gia bạn.
4. Cư trú liên tục (CR): Bạn phải cư trú liên tục tại Hoa Kỳ từ ngày được chỉ định TPS cho quốc gia của bạn. Quy định này có thể có ngoại lệ trong trường hợp bạn đã rời khỏi Hoa Kỳ trong thời gian ngắn, không cố ý và không vi phạm pháp luật.

Một quốc gia có thể được chỉ định TPS nếu đáp ứng một trong những điều kiện sau:

1. Xung đột vũ trang đang diễn ra: Quốc gia đang đối mặt với xung đột vũ trang (nội chiến) làm cho việc trở về của công dân trở nên không an toàn.
2. Thảm họa môi trường: Quốc gia đã trải qua một thảm họa môi trường (như động đất, bão, lũ lụt) hoặc một dịch bệnh, và quốc gia đó không thể đảm bảo an toàn cho việc trở về của công dân.
3. Điều kiện bất thường và tạm thời: Quốc gia đang đối mặt với các điều kiện bất thường và tạm thời khiến việc trở về của công dân trở nên không an toàn.

Tuy nhiên, bạn có thể không đủ điều kiện để nhận TPS hoặc duy trì tình trạng TPS hiện có nếu bạn:

• Bị kết án về tội nghiêm trọng hoặc 2 hay nhiều tội nhẹ tại Hoa Kỳ
• Được xác định là không đủ điều kiện nhập cư theo các quy định trong Luật Di trú và Quốc tịch (INA), đặc biệt là các lý do không thể miễn trừ liên quan đến tội phạm và an ninh.
• Thuộc diện bị cấm tị nạn, bao gồm tham gia đàn áp người khác hoặc tham gia hoặc kích động hoạt động khủng bố.
• Không đáp ứng các yêu cầu về hiện diện và cư trú liên tục tại Mỹ.
• Không hoàn thành đúng hạn việc đăng ký ban đầu hoặc tái đăng ký TPS mà không có lý do chính đáng.

Quy trình nộp đơn xin TPS

Để được hưởng Tình trạng Bảo vệ Tạm thời (TPS), việc tuân theo quy trình nộp đơn là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các bước bạn cần thực hiện để đảm bảo đơn xin của bạn được xử lý một cách hiệu quả.

1. Chuẩn bị các biểu mẫu cần thiết

Để nộp đơn xin Quy chế Bảo vệ Tạm thời (TPS), bạn cần phải chuẩn bị và nộp các biểu mẫu và bằng chứng sau:

Biểu mẫu cần nộp:

• Mẫu I-821: Đơn xin Quy chế Bảo vệ Tạm thời
• Mẫu I-765: Yêu cầu cấp giấy phép lao động (EAD)
• Mẫu I-601: Đơn xin miễn trừ lý do không được phép nhập cảnh (nếu cần)

Bằng chứng cần nộp:

Lưu ý: Tất cả các tài liệu không phải tiếng Anh phải được dịch sang tiếng Anh và người dịch phải chứng nhận tính chính xác của bản dịch.

2. Nộp đơn

Bạn có thể nộp đơn TPS trực tuyến thông qua trang web USCIS hoặc gửi qua đường bưu điện đến địa chỉ được chỉ định.

Hướng dẫn nộp đơn trực tuyến và qua đường bưu điện

Để nộp đơn trực tuyến, bạn có thể tiến hành theo các bước sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ:
   • Truy cập trang web USCIS và tạo tài khoản trực tuyến.
   • Hoàn thành Mẫu I-765 (Đơn xin cấp phép làm việc) và các biểu mẫu liên quan.
   • Tải lên các tài liệu hỗ trợ và bằng chứng cần thiết.
2. Nộp hồ sơ:
   • Đăng nhập vào tài khoản USCIS và nộp đơn trực tuyến.
   • Thanh toán lệ phí trực tuyến (hoặc nộp yêu cầu miễn lệ phí nếu có).
3. Nhận thông báo biên lai:
   • Kiểm tra email và/hoặc tin nhắn văn bản từ USCIS để nhận thông báo biên lai.
   • Đăng nhập vào tài khoản trực tuyến để in thông báo biên lai đã sửa nếu cần.

Để  nộp đơn qua đường bưu điện bạn có thể tiến hành theo các bước sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ:
   • Hoàn thành Mẫu I-765 và các biểu mẫu liên quan.
   • In các tài liệu hỗ trợ và bằng chứng cần thiết.
   • Đảm bảo đơn đã ký và ghi đúng số tiền lệ phí (hoặc yêu cầu miễn lệ phí).
2. Gửi hồ sơ:
   • Kiểm tra địa chỉ gửi hồ sơ trên trang quốc gia TPS của bạn trên trang web USCIS.
   • Gửi hồ sơ đầy đủ đến địa chỉ đã chỉ định.
3. Nhận thông báo biên lai:
   • Khi USCIS nhận được hồ sơ, họ sẽ gửi thông báo biên lai qua thư.
   • Lưu giữ thông báo biên lai này để sử dụng khi cần thiết.

Lưu ý: Hãy chắc chắn rằng bạn đã ký vào đơn và ghi đúng số tiền lệ phí hoặc gửi kèm yêu cầu miễn lệ phí hợp lệ. Nếu không nộp đúng lệ phí hoặc yêu cầu miễn lệ phí, đơn của bạn sẽ bị từ chối.

3. USCIS nhận đơn của bạn

Khi USCIS nhận được đơn của bạn, họ sẽ kiểm tra tính đầy đủ và lệ phí phù hợp. Nếu đáp ứng các tiêu chí cơ bản, đơn của bạn sẽ được nhập vào hệ thống và bạn sẽ nhận được thông báo với số biên lai dùng để kiểm tra trạng thái trực tuyến. Nếu không nhận được thông báo biên lai trong vòng 3 tuần, bạn có thể gọi đến Trung tâm liên lạc USCIS để yêu cầu hỗ trợ.

4. USCIS liên hệ với bạn

Nếu cần thu thập ảnh, chữ ký và/hoặc dấu vân tay của bạn (dữ liệu sinh trắc học), USCIS sẽ gửi thông báo hẹn đến Trung tâm hỗ trợ đơn xin (ASC). Dữ liệu sinh trắc học là bắt buộc để xác minh danh tính, kiểm tra lý lịch và cấp EAD nếu bạn yêu cầu.

5. Đi đến cuộc hẹn ASC (Application Support Center)

Khi đến ASC, bạn cần mang theo:

• Bằng chứng về quốc tịch và danh tính có ảnh
• Thông báo biên lai
• Thông báo cuộc hẹn ASC
• EAD hiện tại (nếu có)

Nếu bạn không thể đến cuộc hẹn đã lên lịch, bạn có thể yêu cầu lên lịch lại bằng cách gửi thông báo gốc kèm theo yêu cầu lên lịch lại đến địa chỉ ASC. Nếu bạn không đến cuộc hẹn, đơn xin TPS của bạn có thể bị từ chối.

6. USCIS xác định tư cách làm việc

Nếu bạn đã nộp Form I-765, USCIS sẽ xem xét và quyết định xem bạn có đủ điều kiện để nhận Giấy phép Làm việc (EAD) hay không. Trường hợp đủ điều kiện khi xem xét ban đầu đơn xin TPS, bạn sẽ nhận được EAD.

7. USCIS xét đơn

USCIS sẽ tiến hành xét duyệt hồ sơ của bạn, bao gồm kiểm tra thông tin và các tài liệu liên quan để đưa ra quyết định. USCIS có thể yêu cầu bạn cung cấp thêm tài liệu để chứng minh bạn đủ điều kiện hưởng TPS. Nếu nhận được yêu cầu cung cấp bằng chứng (RFE) hoặc thông báo về ý định từ chối, hãy phản hồi ngay lập tức để tránh bị chậm trễ hoặc bị từ chối.

8. USCIS chấp thuận hoặc từ chối đơn

Nếu đơn xin TPS của bạn được chấp thuận, bạn sẽ nhận được thông báo chấp thuận và EAD (nếu bạn đã yêu cầu). Nếu bị từ chối, USCIS sẽ gửi một lá thư nêu rõ lý do từ chối và cung cấp cơ hội kháng cáo nếu có thể. Sau khi được cấp TPS, bạn phải đăng ký lại trong mỗi kỳ đăng ký để duy trì quyền lợi TPS.

Quyền lợi và trách nhiệm của người được TPS

Người được hưởng Tình trạng Bảo vệ Tạm thời (TPS) có những quyền lợi và trách nhiệm cụ thể trong quá trình duy trì tình trạng của mình.

Quyền lợi của người được hưởng TPS:

• Bảo vệ khỏi bị trục xuất: Người có TPS sẽ không bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ trong suốt thời gian TPS của họ có hiệu lực.
• Giấy phép làm việc (EAD): Người có TPS có quyền nộp đơn xin Giấy phép Làm việc (Employment Authorization Document – EAD), cho phép họ làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ trong thời gian TPS có hiệu lực.
• Quyền du lịch: Người có TPS có thể xin giấy phép du lịch (Form I-512T) để rời khỏi Hoa Kỳ và quay lại mà không bị mất tình trạng TPS.
• Không bị giam giữ: Một khi đã được cấp TPS, người đó không thể bị Bộ An ninh Nội địa (DHS) giam giữ chỉ vì tình trạng nhập cư của họ.

Các trách nhiệm duy trì tình trạng TPS

• Duy trì tình trạng TPS: Người thụ hưởng phải tái đăng ký TPS trong thời gian quy định để duy trì tình trạng hợp pháp của mình. Việc không tái đăng ký đúng thời hạn có thể dẫn đến mất TPS.
• Tuân thủ luật pháp Hoa Kỳ: Người có TPS phải tuân thủ tất cả các quy định pháp luật của Hoa Kỳ. Bất kỳ vi phạm nghiêm trọng nào cũng có thể dẫn đến việc mất TPS.
• Đảm bảo tuân thủ các điều kiện liên quan: Người có TPS phải đảm bảo rằng họ cư trú liên tục tại Hoa Kỳ. Những vi phạm như rời khỏi Hoa Kỳ mà không có giấy phép có thể dẫn đến mất tình trạng TPS.

Quá trình xử lý và gia hạn TPS

Dưới đây là những thông tin quan trọng liên quan đến thời gian xử lý đơn xin, các yêu cầu duy trì TPS qua các lần gia hạn, và quy trình kiểm tra và cấp lại Giấy phép Lao động (EAD) khi TPS được gia hạn.

Thời gian xử lý đơn xin

Thời gian xử lý đơn xin TPS dao động từ 10 – 18 tháng đối với hầu hết người nộp đơn. Thời gian xử lý mẫu đơn I-821 bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố như quốc gia được chỉ định, đăng ký ban đầu hoặc đăng ký lại và trung tâm dịch vụ.

Các yêu cầu để duy trì TPS qua các lần gia hạn

Trong mỗi giai đoạn gia hạn TPS, USCIS sẽ thông báo cho người thụ hưởng về thời hạn nộp đơn tái đăng ký. Người thụ hưởng cần nộp đơn tái đăng ký đúng thời hạn để duy trì tình trạng TPS của mình.

Quy trình kiểm tra và cấp lại EAD khi TPS được gia hạn

Khi TPS được gia hạn, người thụ hưởng cần thực hiện các bước sau để đảm bảo tiếp tục có quyền làm việc hợp pháp tại Hoa Kỳ:

1. Kiểm tra EAD: Nếu Giấy phép làm việc (Employment Authorization Document – EAD) của người thụ hưởng sắp hết hạn, họ cần nộp đơn xin cấp lại EAD. USCIS sẽ xem xét đơn xin và cấp lại EAD nếu người thụ hưởng đáp ứng đủ các yêu cầu.
2. Nộp đơn xin cấp lại EAD: Người thụ hưởng có thể nộp đơn xin cấp lại EAD đồng thời với đơn tái đăng ký TPS hoặc nộp riêng lẻ nếu cần thiết. Mẫu đơn sử dụng là Form I-765, Application for Employment Authorization.
3. Thời gian xử lý: Thời gian xử lý đơn xin cấp lại EAD thường mất từ 90 ngày trở lên. Trong thời gian chờ đợi, nếu cần thiết, người thụ hưởng có thể nhận được gia hạn tự động trong một khoảng thời gian nhất định, tùy thuộc vào quy định của USCIS.

Tác động của TPS đến tình trạng nhập cư dài hạn

Temporary Protected Status (TPS) là một chương trình tạm thời, cung cấp bảo vệ tạm thời cho các cá nhân từ các quốc gia được chỉ định mà không thể trở về một cách an toàn. Tuy nhiên, TPS có thể ảnh hưởng đến tình trạng nhập cư dài hạn của người thụ hưởng theo nhiều cách.

TPS và việc xin thẻ xanh (Permanent Resident Card)

TPS không trực tiếp dẫn đến việc nhận thẻ xanh (Permanent Resident Card). Tuy nhiên, người thụ hưởng TPS có thể nộp đơn xin thẻ xanh thông qua các phương thức khác nếu họ đủ điều kiện, chẳng hạn như thông qua các diện bảo lãnh gia đình hoặc diện việc làm. Điều này đòi hỏi phải tuân thủ các yêu cầu cụ thể liên quan đến quy trình nhập cư.

TPS cho phép người thụ hưởng duy trì tình trạng hiện diện hợp pháp tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, thời gian cư trú tại Hoa Kỳ dưới TPS không được tính vào yêu cầu cư trú liên tục để xin thẻ xanh

Các giới hạn và cơ hội của người có TPS trong việc xin thẻ xanh

Nếu một người không có tư cách nhập cư hợp pháp khác ngoài TPS, họ có thể gặp khó khăn khi xin thẻ xanh. Một số diện xin thẻ xanh yêu cầu người nộp đơn phải duy trì tình trạng hợp pháp liên tục trong suốt quá trình nộp đơn và TPS không được coi là tình trạng nhập cư lâu dài.

Nếu quốc gia của người thụ hưởng bị loại khỏi danh sách chỉ định TPS, họ sẽ mất tình trạng TPS và có thể phải rời khỏi Hoa Kỳ nếu không có tình trạng nhập cư hợp pháp khác. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch nhập cư dài hạn.

Đăng ký TPS không ngăn cản người thụ hưởng nộp đơn xin các diện nhập cư khác, như xin tị nạn hoặc visa du lịch. Tuy nhiên, việc nộp đơn xin TPS có thể ảnh hưởng đến một số diện khác tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể của người nộp đơn.

Các trường hợp đặc biệt và các biện pháp khắc phục

Trong quá trình duy trì Quy chế Bảo vệ Tạm thời (TPS), người thụ hưởng có thể gặp phải những trường hợp đặc biệt cần được xử lý cẩn thận.

Xử lý tình trạng TPS khi quốc gia bị loại khỏi danh sách chỉ định

Khi một quốc gia bị loại khỏi danh sách chỉ định TPS, người thụ hưởng TPS từ quốc gia đó sẽ mất tình trạng bảo vệ sau một thời gian nhất định, thường là vài tháng kể từ ngày thông báo. Điều này có nghĩa là họ sẽ không còn được bảo vệ khỏi việc bị trục xuất và không còn được cấp Giấy phép Lao động (EAD).

Để đối phó với tình huống này, người thụ hưởng TPS cần tìm hiểu các phương án nhập cư khác nếu muốn tiếp tục cư trú tại Hoa Kỳ, chẳng hạn như nộp đơn xin thẻ xanh nếu họ đủ điều kiện, hoặc tìm kiếm các loại visa khác phù hợp.

Ví dụ: Khi quốc gia Nicaragua bị loại khỏi danh sách chỉ định TPS, những người Nicaragua hưởng TPS tại Hoa Kỳ phải nhanh chóng tìm kiếm các giải pháp khác để duy trì tình trạng hợp pháp của mình.

Quyền kháng cáo và các biện pháp khắc phục pháp lý khác

Nếu USCIS từ chối đơn xin TPS của bạn, có một số biện pháp khắc phục pháp lý mà bạn có thể thực hiện:

1. Kháng cáo lên AAO: Nếu đơn xin TPS của bạn bị từ chối, bạn sẽ nhận được thông báo từ chối cho biết bạn có 30 ngày để kháng cáo lên Văn phòng Phúc thẩm Hành chính (AAO) của USCIS. Bạn cần nộp Mẫu I-290B, Thông báo kháng cáo hoặc động thái, cùng với lệ phí nộp đơn chính xác hoặc Mẫu I-912, Yêu cầu miễn lệ phí nếu bạn không có khả năng thanh toán.
2. Xin xem xét lại: Bạn có thể chọn nộp đơn xin xem xét lại với Trung tâm dịch vụ đã xử lý đơn xin TPS của bạn bằng cách gửi Mẫu I-290B cùng với lệ phí hoặc yêu cầu miễn lệ phí.
3. Thủ tục trục xuất và thẩm phán di trú: Nếu bạn không có quyền kháng cáo và đã bị đưa vào thủ tục trục xuất khi đơn xin TPS của bạn bị USCIS từ chối, bạn có thể yêu cầu thẩm phán di trú xét xử đơn xin TPS của bạn. Nếu thẩm phán di trú từ chối yêu cầu TPS của bạn, bạn có thể nộp đơn kháng cáo lên Hội đồng Phúc thẩm Di trú (BIA).

Khi đối mặt với các quyết định từ chối, bạn nên tham khảo ý kiến của một đại diện pháp lý được công nhận để xác định xem bạn có nên theo đuổi kháng cáo hay kiến nghị hay không. Sự hỗ trợ từ các luật sư nhập cư có thể giúp bạn hiểu rõ quyền lợi và lựa chọn của mình trong việc bảo vệ tình trạng nhập cư.

Kết luận

Chính sách Quy chế Bảo vệ Tạm thời (TPS) của Mỹ là một biện pháp quan trọng nhằm bảo vệ những người từ các quốc gia đang đối mặt với các điều kiện không an toàn trở về. TPS mang lại cơ hội làm việc, du lịch và tạm thời ổn định cuộc sống tại Mỹ cho hàng nghìn người. Tuy nhiên, để duy trì quyền lợi này, người thụ hưởng cần tuân thủ các yêu cầu và quy định của USCIS.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về chính sách Temporary Protected Status (TPS) của Mỹ. Để được tư vấn chi tiết và chuyên sâu, bạn có thể tìm đến Victory. Việc nắm bắt thông tin chính xác sẽ giúp bạn tự tin hơn trong quá trình bảo vệ quyền lợi và duy trì tình trạng pháp lý tại Mỹ.

Xem thêm:

• Dịch vụ di trú Mỹ uy tín, tận tâm, cố vấn từ luật sư di trú Mỹ
• Cập nhật thông tin về chính sách nhập cư của Mỹ
• Chính sách thực lực của Mỹ là gì?
• Chương trình DACA là gì?