Xử lý khi dự án EB-5 thất bại: Nguyên nhân, hậu quả và giải pháp

Thất bại trong dự án EB-5 xảy ra khi dự án không tạo đủ 10 việc làm, developer phá sản, trung tâm vùng bị đình chỉ hoặc hồ sơ bị USCIS từ chối vì gian lận và thiếu minh bạch. Hậu quả có thể là mất vốn đầu tư, không được cấp thẻ xanh vĩnh viễn và mất quyền cư trú tại Mỹ.

Trong những trường hợp này, nhà đầu tư cần nhanh chóng xác minh nguyên nhân, rà soát hợp đồng, làm việc với luật sư di trú và tài chính, đồng thời cân nhắc tái đầu tư hoặc chuyển sang diện định cư khác để giảm thiểu thiệt hại.

Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện các tình huống được coi là thất bại, hiểu rõ hậu quả về tài chính và định cư, đồng thời hướng dẫn các bước xử lý dự án EB5 thất bại thực tế để bảo vệ quyền lợi.

Key takeaway

• Tình huống thất bại phổ biến: Dự án không tạo đủ 10 việc làm, developer phá sản, trung tâm vùng bị rút phép, hồ sơ bị USCIS từ chối.
• Hậu quả: Nhà đầu tư có nguy cơ mất vốn, bị từ chối I-829 và mất quyền cư trú tại Mỹ.
• Giải pháp di trú: Tái đầu tư trong vòng 180 ngày (theo RIA 2022), giữ ngày ưu tiên hoặc lập luận pháp lý để cứu hồ sơ.
• Giải pháp tài chính: Rà soát hợp đồng, tham gia phá sản, hoặc kiện tập thể để tối đa hóa khả năng thu hồi vốn.
• Hành động khẩn cấp: Làm việc ngay với luật sư di trú và tài chính, liên kết với các nhà đầu tư khác, lưu giữ toàn bộ tài liệu.

Những tình huống nào được coi là thất bại trong dự án EB-5?

Một dự án EB-5 được coi là thất bại khi không đáp ứng điều kiện cốt lõi để nhà đầu tư nhận thẻ xanh vĩnh viễn hoặc bảo toàn vốn. Các tình huống phổ biến gồm:

• Không tạo đủ 10 việc làm toàn thời gian cho lao động Mỹ theo quy định USCIS.
• Developer phá sản hoặc mất khả năng thanh toán, khiến vốn đầu tư khó hoặc không thể thu hồi.
• Trung tâm vùng bị USCIS đình chỉ hoặc rút phép, làm cho hồ sơ nhà đầu tư mất giá trị pháp lý.
• Hồ sơ bị USCIS từ chối vì dự án gian lận, thiếu minh bạch hoặc không tuân thủ quy định “at-risk investment”.

Xem thêm: NOID (Notice of Intent to Deny) là gì?

Hậu quả khi dự án EB-5 thất bại

Khi dự án EB-5 thất bại, nhà đầu tư có thể vừa mất vốn vừa mất quyền cư trú. Hậu quả phổ biến nhất là không được gỡ điều kiện thẻ xanh (I-829 bị từ chối), dẫn đến mất tình trạng thường trú, đồng thời khó hoặc không thể thu hồi lại khoản đầu tư đã bỏ ra.

Hậu quả về mặt định cư

• Không được cấp thẻ xanh vĩnh viễn: USCIS chỉ chấp thuận I-829 nếu nhà đầu tư chứng minh vốn vẫn “at risk” và dự án tạo đủ ít nhất 10 việc làm toàn thời gian. Nếu không đạt, visa EB-5 bị từ chối.
• Mất tình trạng cư trú hợp pháp: Khi I-829 bị từ chối, USCIS có thể ban hành Notice to Appear (NTA) đưa đương đơn và gia đình vào thủ tục trục xuất.
• Trung tâm vùng bị đình chỉ/thu hồi: Nếu trung tâm vùng bị USCIS rút phép, nhà đầu tư không mất ngay tình trạng cư trú có điều kiện, nhưng sẽ phải tự chứng minh dự án và vốn đầu tư vẫn đáp ứng yêu cầu.

Hậu quả về mặt tài chính

• Nguy cơ mất vốn: EB-5 là khoản đầu tư “có rủi ro” theo luật Mỹ, nên nếu developer phá sản hoặc dự án dùng vốn sai mục đích, nhà đầu tư có thể mất một phần hoặc toàn bộ số tiền đã đầu tư.
• Khó thu hồi vốn: Việc hoàn vốn phụ thuộc vào hợp đồng và tình trạng pháp lý của dự án, USCIS không bảo đảm hoàn vốn.
• Thiệt hại bổ sung: Ngoài vốn gốc, nhà đầu tư còn có thể mất thêm phí hành chính (50.000-70.000 USD), phí luật sư và các chi phí khác.

Hậu quả về thủ tục và thời gian

• Kéo dài xét duyệt: Dự án gặp sự cố thường dẫn tới RFE (Request for Evidence) hoặc NOID (Notice of Intent to Deny), khiến thời gian xử lý kéo dài thêm nhiều năm.
• Chi phí pháp lý tăng: Nhà đầu tư phải chi thêm cho luật sư di trú, luật sư tài chính hoặc kiện tụng dân sự để bảo vệ quyền lợi.
• Mất cơ hội tái đầu tư đúng thời hạn: Nếu không phát hiện sớm, khi dự án thất bại và tình trạng cư trú đã mất, việc nộp lại hồ sơ EB-5 mới trở nên rất khó khăn.

Thất bại trong dự án EB-5 đồng nghĩa với rủi ro kép: mất vốn và mất quyền cư trú. Đây là lý do nhà đầu tư cần theo sát dự án, rà soát hợp đồng chặt chẽ và hành động nhanh khi có dấu hiệu rủi ro cao trong đầu tư EB-5.

Giải pháp khi dự án EB-5 thất bại

Để giảm thiểu thiệt hại dự án EB-5 thất bại, cần xử lý khẩn cấp trên cả hai phương diện: di trú (cứu thẻ xanh) và tài chính (thu hồi vốn).

Các bước hành động ngay lập tức

1. Liên hệ ngay với luật sư di trú để đánh giá tình trạng hồ sơ (đơn I-526E đang chờ xử lý, hay đã có thẻ xanh có điều kiện).
2. Tìm luật sư thương mại/phá sản nhằm đánh giá khả năng thu hồi vốn và quyền lợi của bạn với tư cách chủ nợ.
3. Liên kết với các nhà đầu tư khác trong cùng dự án để tạo tiếng nói tập thể, chia sẻ chi phí kiện tụng hoặc thương lượng.
4. Thu thập toàn bộ tài liệu (hợp đồng đầu tư, PPM, email, báo cáo tiến độ…) để làm bằng chứng pháp lý.

Về mặt Di trú: Làm sao để bảo vệ thẻ xanh?

Để giữ được thẻ xanh, nhà đầu tư cần nhanh chóng tái đầu tư vào dự án hợp lệ khác hoặc chứng minh đã tuân thủ đúng yêu cầu của USCIS, tùy giai đoạn hồ sơ.

Trường hợp 1: Đơn I-526E chưa được duyệt:

• Có thể rút hồ sơ hiện tại và nộp đơn mới cho dự án khác.
• Ưu thế: USCIS cho phép giữ lại priority date từ hồ sơ cũ (theo quy định hiện hành), giúp không phải xếp hàng lại từ đầu.

Trường hợp 2: Đã có thẻ xanh có điều kiện (đơn I-526E đã duyệt):

• Tái đầu tư (Reinvestment): Theo Đạo luật EB-5 Reform and Integrity Act 2022 (RIA), nhà đầu tư có tối đa 180 ngày để tái đầu tư vốn sang dự án mới nếu dự án cũ thất bại hoặc trung tâm vùng bị rút phép. Điều này giúp tiếp tục đáp ứng yêu cầu tạo việc làm và giữ ngày ưu tiên.
• Chứng minh sự thay đổi quan trọng về vật chất (Material Change): Nếu dự án EB-5 thay đổi kế hoạch nhưng vẫn có khả năng tạo việc làm, luật sư có thể nộp bằng chứng bổ sung để USCIS chấp nhận.
• Lập luận dựa trên sự tuân thủ (Compliance Argument): Trong trường hợp đặc biệt, có thể chứng minh rằng nhà đầu tư đã tuân thủ tối đa, khoản đầu tư đã tạo một phần việc làm trước khi dự án sụp đổ. Tuy nhiên, khả năng thành công thấp nếu chưa đủ 10 việc làm.

Về mặt Tài chính: Làm sao để thu hồi vốn?

Việc thu hồi vốn trong EB-5 rất khó và hiếm khi trọn vẹn 100%, nhưng nhà đầu tư có thể dựa vào hợp đồng, thủ tục phá sản và khởi kiện tập thể để tối đa hóa cơ hội.

• Rà soát thỏa thuận đầu tư: Kiểm tra các tài liệu như Subscription Agreement, Operating Agreement, PPM để hiểu quyền lợi, vị trí ưu tiên nhận vốn và trách nhiệm các bên.
• Tham gia thủ tục phá sản: Nếu developer nộp đơn phá sản, luật sư sẽ giúp bạn nộp Proof of Claim để được công nhận là chủ nợ. Tuy nhiên, chủ nợ có bảo đảm (như ngân hàng) thường được ưu tiên trước, nên khả năng thu hồi đủ vốn rất thấp.
• Khởi kiện tập thể: Nếu có bằng chứng gian lận hoặc quản lý yếu kém, nhà đầu tư có thể liên kết để kiện trung tâm vùng hoặc developer, yêu cầu bồi thường dân sự.
• Thực tế cần lưu ý: Thu hồi vốn EB-5 hiếm khi đạt 100%. Quá trình có thể kéo dài nhiều năm và phát sinh chi phí cao.

Kênh khiếu nại chính thức:

• USCIS Fraud Reporting: uscis.gov/report-fraud
• SEC Whistleblower Program: sec.gov/whistleblower

Lời khuyên từ VICTORY

• Hành động ngay khi có dấu hiệu dự án thất bại.
• Giữ lại mọi tài liệu và thông tin liên lạc.
• Chuẩn bị tâm lý: Khả năng thu hồi toàn bộ vốn thấp; mục tiêu ưu tiên là giữ quyền định cư.

Xem thêm: Cảnh báo những trường hợp lừa đảo đầu tư EB-5 định cư Mỹ

Tại VICTORY, chúng tôi không nhận đại lý dự án EB-5 nào nếu không tự mình rà soát đầy đủ hồ sơ, bao gồm: Offering Memorandum, Business Plan chuẩn Matter of Ho, Economic Impact Report và tình trạng pháp lý của trung tâm vùng.

Kết luận

Bài viết đã chỉ ra những tình huống dẫn đến thất bại EB-5 (dự án không tạo đủ việc làm, developer phá sản, trung tâm vùng bị đình chỉ, hồ sơ bị từ chối vì gian lận), cũng như hậu quả trực tiếp về mặt định cư và tài chính.

Quan trọng hơn, VICTORY đã phân tích giải pháp thực tế: từ việc làm việc khẩn cấp với luật sư di trú và luật sư thương mại, tận dụng quy định tái đầu tư theo Đạo luật RIA 2022, đến tham gia thủ tục phá sản hoặc kiện tập thể để tối đa hóa khả năng thu hồi vốn.

Điểm mấu chốt là: hành động kịp thời, hiểu rõ quyền lợi và chuẩn bị đầy đủ bằng chứng pháp lý sẽ quyết định khả năng bảo vệ được cả vốn đầu tư lẫn con đường định cư.

Tại VICTORY, chúng tôi đã nhiều lần đồng hành cùng khách hàng trong các trường hợp dự án EB-5 gặp khó khăn. Với kinh nghiệm xử lý thực tế và mạng lưới luật sư di trú – tài chính uy tín tại Mỹ, VICTORY có thể giúp bạn tìm phương án tái đầu tư hoặc xây dựng lộ trình pháp lý phù hợp để bảo vệ tối đa quyền lợi. Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng hồ sơ hoặc dự án, hãy liên hệ sớm để được tư vấn chi tiết và kịp thời.

Xem thêm: Ly hôn ảnh hưởng tình trạng vợ/chồng EB5 như thế nào?