Khi sở hữu thẻ xanh (Lawful Permanent Resident – LPR), hầu hết người nhập cư có thể nhập cảnh lại nước Mỹ một cách dễ dàng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các luật sư di trú và tổ chức bảo vệ quyền lợi đã ghi nhận sự gia tăng các trường hợp chủ thẻ xanh bị giữ lại, thẩm vấn kỹ càng và thậm chí bị buộc phải từ bỏ thẻ xanh ngay tại cửa khẩu nhập cảnh Hoa Kỳ. Những tình huống này gây ra nỗi lo lắng, bối rối và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như mất quyền cư trú hợp pháp hay chia cắt gia đình.
Vì sao tình trạng này xảy ra?
Mặc dù chưa có sự thay đổi chính sách rõ rệt nào, các viên chức Hải quan và Bảo vệ Biên giới (CBP) có quyền hạn lớn trong quá trình kiểm tra. Trong bối cảnh kiểm soát nhập cư chặt chẽ hiện nay, ngay cả người có thẻ xanh cũng chịu sự giám sát cao hơn.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ gặp vấn đề tại biên giới bao gồm:
- Du lịch nước ngoài dài hơn 6 tháng
- Hồ sơ thẻ xanh còn đang trong quá trình gia hạn hoặc xét duyệt
- Có tiền sử vi phạm di trú hoặc lệnh trục xuất
- Tham gia các hoạt động chính trị, vận động có thể bị chú ý
- Du khách lớn tuổi, đặc biệt thuộc cộng đồng người Ấn Độ
- Thời gian vắng mặt tại Mỹ dài hoặc không chứng minh được ràng buộc đủ chặt chẽ với Mỹ
Điều quan trọng là loại thẻ xanh của bạn – dù là diện gia đình, việc làm,… – không phải là yếu tố ảnh hưởng. CBP tập trung xem xét lịch sử cư trú cũng như mục đích nhập cảnh được nhận định.
Hiện tại, việc di chuyển trong nội địa Mỹ không ảnh hưởng đến tình trạng thẻ xanh, dù là người có visa hay đang trong tình trạng cư trú chưa hợp pháp. Các vấn đề chỉ phát sinh khi bạn xuất nhập cảnh quốc tế.
Những quyền của người mang thẻ xanh tại cửa khẩu Mỹ
Là chủ thẻ xanh hợp pháp, bạn có quyền quay trở lại Mỹ trừ khi có quyết định khác của tòa án di trú. CBP không có quyền thu hồi thẻ xanh, chỉ có tòa án mới có thẩm quyền đó. Nếu bạn bị yêu cầu ký mẫu đơn I-407 để tự nguyện từ bỏ thẻ xanh, bạn hoàn toàn có quyền từ chối bằng cách nói: “Tôi không muốn từ bỏ quyền thường trú của mình.”
Ngoài ra, bạn có quyền yêu cầu được xét xử trước Tòa án di trú và không nên ký bất kỳ văn bản nào nếu không hiểu rõ nội dung.
*I-407 là “Biên bản Từ bỏ Tình trạng Thường trú hợp pháp”. Một khi đã ký, việc phục hồi quyền thường trú sau đó rất khó, đặc biệt nếu bạn ký dưới áp lực hoặc nhầm lẫn. Trong trường hợp bị ép buộc, hãy liên hệ ngay với luật sư di trú để tìm hướng giải quyết theo luật pháp càng sớm càng tốt.

Việc kiểm tra điện tử tại cửa khẩu
Các viên chức CBP được phép khám xét thiết bị điện tử của bạn mà không cần lệnh tại biên giới. Có 2 loại khám xét:
- Khám xét cơ bản: Kiểm tra nhanh điện thoại, máy tính xách tay hoặc máy tính bảng mà không cần công cụ đặc biệt.
- Khám xét nâng cao: Kiểm tra pháp lý có thể trích xuất, sao chép và lưu giữ dữ liệu trong tối đa 15 năm. Thiết bị thường được trả lại trong vòng năm ngày.
Bạn không bị buộc phải cung cấp mật khẩu, nhưng CBP có thể yêu cầu bạn mở khóa thiết bị bằng dấu vân tay hoặc nhận diện khuôn mặt.
Trường hợp bị giữ lại tại cửa khẩu
Nếu CBP giữ bạn hơn 48 giờ, gia đình bạn có thể tìm kiếm thông tin của bạn tại: ICE Detainee Locator.
Bạn không có quyền có luật sư trong vòng thẩm vấn ban đầu, nhưng khi có lệnh trục xuất khỏi Mỹ, bạn được quyền được hỗ trợ pháp lý tại tòa.
Chuẩn bị khi đi du lịch quốc tế
Tất cả người có thẻ xanh – không chỉ những người có hồ sơ phức tạp – nên chuẩn bị trước khi đi du lịch quốc tế. Mang theo các tài liệu chứng minh cuộc sống của bạn gắn liền với Mỹ, bao gồm:
- Phiếu lương gần đây hoặc thư xác nhận việc làm
- Tờ khai thuế của Mỹ
- Hợp đồng thuê nhà hoặc giấy tờ sở hữu bất động sản
- Hồ sơ nhập học của con cái tại các trường học ở Mỹ
- Bằng chứng tài khoản ngân hàng, bảo hiểm hoặc tư cách thành viên câu lạc bộ tại Mỹ
Tránh các chuyến đi dài hơn 6 tháng. Nếu bạn phải ở nước ngoài trong thời gian dài, hãy nộp đơn xin Giấy phép Tái nhập cảnh (Reentry Permit) trước.
Chuẩn bị một bộ hồ sơ pháp lý nếu bạn có thể phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn. Điều này có thể bao gồm:
- Bằng chứng về lý do cấp bách gia đình hoặc y tế cho chuyến đi
- Mẫu G-28 đã ký ủy quyền cho luật sư đại diện cho bạn
- Tuyên bố cá nhân giải thích mối liên hệ với Mỹ
Đi lại với Thẻ xanh có điều kiện
Người giữ thẻ xanh có điều kiện (thẻ xanh 2 năm dựa trên hôn nhân hoặc đầu tư) dễ gặp khó khăn nếu:
- Thẻ xanh đã hết hạn trong khi chờ xử lý đơn gia hạn (Form I-751 hoặc I-829)
- Thời gian bên ngoài Mỹ kéo dài
- Hồ sơ chưa đầy đủ
Nếu thẻ xanh hết hạn, nên mang theo cả thẻ cũ cùng biên nhận hồ sơ của USCIS để chứng minh tình trạng hợp lệ.
Hành động nếu bạn có nguy cơ cao hơn
Nếu bất kỳ điều nào sau đây áp dụng cho bạn, hãy tham khảo ý kiến luật sư di trú trước khi đi du lịch nước ngoài:
- Bạn đã bị bắt, bị buộc tội hoặc bị kết án hình sự.
- Bạn đã từng bị trục xuất hoặc ở lại quá hạn visa.
- Bạn đã dành hơn 6 tháng bên ngoài Hoa Kỳ trong một chuyến đi.
- Bạn hoạt động chính trị hoặc công khai bày tỏ quan điểm (ví dụ: hoạt động liên quan đến Palestine).
Lời khuyên:
- Không ký đơn I-407 nếu bạn muốn giữ quyền thường trú
- Luôn mang theo giấy tờ chứng minh mối quan hệ với Mỹ
- Giữ bình tĩnh, hỏi rõ những điều chưa hiểu khi làm việc với CBP
- Yêu cầu được xét xử tòa án nếu có tranh chấp về tình trạng cư trú
- Chia sẻ kế hoạch đi lại với người thân hoặc luật sư đáng tin cậy
Việc nắm rõ quyền lợi và chuẩn bị kỹ trước mỗi chuyến đi giúp bạn bảo vệ tình trạng thẻ xanh và tự tin tái nhập cảnh Mỹ mà không gặp trở ngại không đáng có.
Nguồn thông tin: Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP), Dịch vụ Di trú và Nhập tịch Mỹ (USCIS), Cơ quan Di trú và Hải quan Mỹ (ICE)