Được chuyên gia kiểm duyệt
Bài viết này đã được đội ngũ chuyên gia của chúng tôi trong lĩnh vực định cư quốc tế xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo tính chính xác và chất lượng thông tin. Tìm hiểu thêm về Các tiêu chuẩn nội dung bài viết của VICTORY.
Hiện nay, khái niệm đa quốc tịch ngày càng trở nên phổ biến – đặc biệt trong giới đầu tư, chuyên gia toàn cầu, và những gia đình mong muốn mở rộng cơ hội học tập, làm việc, hoặc sinh sống ở nhiều quốc gia.
Đa quốc tịch là tình trạng một người đồng thời là công dân của hai hoặc nhiều quốc gia, được pháp luật của các quốc gia đó công nhận. Đây không chỉ là lợi thế về mặt pháp lý mà còn là công cụ quan trọng để tối ưu quyền lợi cá nhân – từ tự do đi lại, miễn thị thực, đến đầu tư bất động sản hoặc tiếp cận y tế và giáo dục như công dân bản địa.
Nhiều quốc gia phát triển hiện nay cho phép công dân giữ nhiều quốc tịch, chẳng hạn như Mỹ, Canada, Úc, Anh, Ireland và Pháp. Tuy nhiên, một số quốc gia khác lại có quy định nghiêm ngặt hoặc không công nhận song tịch, khiến quá trình nhập tịch hoặc giữ quốc tịch gốc trở thành một quyết định pháp lý quan trọng.
Vậy đa quốc tịch mang lại những lợi ích gì? Có rủi ro gì cần lưu ý? Và đâu là những quốc gia cho phép giữ cùng lúc hai hoặc nhiều quốc tịch hợp pháp vào năm 2025? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ toàn diện trước khi đưa ra lựa chọn phù hợp.
Đa quốc tịch là gì?
Đa quốc tịch (hay còn gọi là song tịch) là tình trạng một cá nhân đồng thời là công dân hợp pháp của hai hoặc nhiều quốc gia. Theo định nghĩa của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, người mang đa quốc tịch có quyền và nghĩa vụ pháp lý tại tất cả các quốc gia mà họ là công dân, bao gồm quyền sử dụng hộ chiếu, quyền cư trú, làm việc, và nghĩa vụ như nghĩa vụ quân sự hoặc thuế vụ.
Nguồn: https://travel.state.gov/content/travel/en/international-travel/before-you-go/travelers-with-special-considerations/Dual-Nationality-Travelers.html
Không có công ước quốc tế nào quy định chung về đa quốc tịch. Mỗi quốc gia tự quyết định chính sách quốc tịch của mình. Điều này dẫn đến việc một cá nhân có thể mang nhiều quốc tịch nếu các quốc gia liên quan cho phép.
Tại Việt Nam, Luật Quốc tịch sửa đổi năm 2008 và bổ sung năm 2014 quy định rằng công dân Việt Nam chỉ có một quốc tịch, trừ trường hợp đặc biệt được Chủ tịch nước cho phép. Tuy nhiên, dự thảo sửa đổi Luật Quốc tịch năm 2025 đang được xem xét nhằm mở rộng khả năng công nhận đa quốc tịch trong các trường hợp sau:
- Người gốc Việt định cư ở nước ngoài có thể giữ quốc tịch Việt Nam khi nhập quốc tịch nước sở tại, nếu việc giữ quốc tịch Việt Nam không gây hại đến lợi ích quốc gia.
- Người có đóng góp đặc biệt cho sự nghiệp phát triển hoặc bảo vệ tổ quốc có thể được miễn yêu cầu từ bỏ quốc tịch gốc khi nhập quốc tịch Việt Nam.
- Trẻ em Việt Nam được người nước ngoài nhận làm con nuôi có thể giữ quốc tịch Việt Nam, dẫn đến tình trạng đa quốc tịch.
Những thay đổi này nhằm thu hút nguồn lực từ cộng đồng người Việt ở nước ngoài và các chuyên gia quốc tế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc hồi hương và đầu tư vào Việt Nam.
Phân biệt đa quốc tịch và song tịch (dual citizenship)
| Tiêu chí | Song tịch (Dual Citizenship) | Đa quốc tịch (Multiple Citizenship) |
| Số quốc tịch | 2 quốc tịch hợp pháp | 3 quốc tịch trở lên, tất cả đều hợp pháp |
| Mức độ phổ biến | Phổ biến hơn, nhiều quốc gia cho phép | Ít phổ biến hơn, thường do điều kiện đặc thù hoặc hoàn cảnh cá nhân đặc biệt |
| Ví dụ thường gặp | Người Việt nhập tịch Canada và xin giữ quốc tịch Việt Nam | Người gốc Việt có quốc tịch Mỹ, Canada và Ireland cùng lúc |
| Cơ sở pháp lý | Phụ thuộc vào luật quốc tịch của từng quốc gia | Chỉ có thể xảy ra nếu tất cả các quốc gia liên quan đều cho phép |
| Quyền và nghĩa vụ | Có nghĩa vụ pháp lý tại cả hai quốc gia | Phải tuân thủ luật pháp, thuế, nghĩa vụ ở tất cả các quốc gia mang quốc tịch |
| Nguy cơ xung đột pháp lý | Ít hơn do chỉ liên quan hai quốc gia | Cao hơn nếu các quốc gia có luật mâu thuẫn hoặc không công nhận lẫn nhau |
Xem thêm: Một người có thể có bao nhiêu quốc tịch theo quy định?
Lợi ích của việc có nhiều quốc tịch
Việc sở hữu nhiều quốc tịch mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ việc tự do di chuyển, tiếp cận các dịch vụ công đến tối ưu đầu tư và tài chính. Dưới đây là những lợi ích chính.
Tự do di chuyển và miễn thị thực
- Sử dụng hộ chiếu của từng quốc gia: Người có nhiều quốc tịch có thể chọn sử dụng hộ chiếu phù hợp để nhập cảnh vào các quốc gia khác nhau, tận dụng các chính sách miễn thị thực hoặc thị thực ưu đãi.
- Tiếp cận các quốc gia có chính sách visa ưu đãi: Ví dụ, công dân Canada có thể nhập cảnh vào hơn 170 quốc gia mà không cần visa, trong khi công dân Mỹ có thể đến hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ mà không cần thị thực.
Tiếp cận hệ thống giáo dục, y tế, an sinh xã hội đa dạng
- Giáo dục: Con cái của người có nhiều quốc tịch có thể được hưởng chính sách học phí ưu đãi như công dân bản xứ tại các quốc gia mà họ mang quốc tịch.
- Y tế và an sinh xã hội: Người có nhiều quốc tịch có thể tiếp cận các dịch vụ y tế công cộng và chế độ an sinh xã hội tại các quốc gia mà họ là công dân, tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia.
Tối ưu đầu tư, tài chính, bất động sản
- Mở tài khoản ngân hàng và đầu tư: Việc có quốc tịch tại một quốc gia có thể giúp dễ dàng mở tài khoản ngân hàng, đầu tư vào thị trường chứng khoán hoặc các lĩnh vực kinh doanh khác.
- Mua bất động sản: Một số quốc gia chỉ cho phép công dân mua bất động sản. Việc có quốc tịch tại những quốc gia này mở ra cơ hội đầu tư bất động sản.
- Lợi ích thuế: Một số quốc gia có chính sách thuế ưu đãi cho công dân, giúp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế.
Rủi ro và hạn chế khi mang nhiều quốc tịch
Sở hữu nhiều quốc tịch mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro và hạn chế pháp lý đáng lưu ý. Dưới đây là những điểm quan trọng cần cân nhắc:
- Nghĩa vụ pháp lý chồng chéo: Người mang nhiều quốc tịch phải tuân thủ luật pháp của tất cả các quốc gia mà họ là công dân. Điều này có thể dẫn đến xung đột nghĩa vụ, chẳng hạn như nghĩa vụ quân sự hoặc tuân thủ các quy định pháp lý khác nhau. Ví dụ, một số quốc gia yêu cầu công dân thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc, trong khi quốc gia khác có thể không công nhận hoặc cấm điều này.
- Vấn đề bảo hộ ngoại giao: Theo nguyên tắc “quốc tịch chính” (Master Nationality Rule), khi một người mang nhiều quốc tịch đang ở trong lãnh thổ của một trong các quốc gia mà họ là công dân, quốc gia đó có thể không công nhận hoặc hạn chế sự can thiệp ngoại giao từ quốc gia khác. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyền được bảo vệ lãnh sự trong trường hợp xảy ra tranh chấp pháp lý hoặc khẩn cấp.
- Nghĩa vụ thuế kép: Một số quốc gia, như Hoa Kỳ, đánh thuế công dân của mình trên toàn bộ thu nhập toàn cầu, bất kể nơi cư trú. Điều này có thể dẫn đến việc người mang nhiều quốc tịch phải nộp thuế ở nhiều quốc gia, gây phức tạp trong việc tuân thủ nghĩa vụ thuế và có thể dẫn đến đánh thuế hai lần nếu không có hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa các quốc gia liên quan.
- Hạn chế trong việc giữ quốc tịch: Một số quốc gia không cho phép công dân giữ nhiều quốc tịch. Ví dụ, Trung Quốc và Ấn Độ không công nhận đa quốc tịch và yêu cầu công dân từ bỏ quốc tịch gốc khi nhập quốc tịch mới. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến mất quốc tịch hoặc các hậu quả pháp lý khác.
- Hạn chế trong việc tiếp cận một số quyền lợi: Người mang nhiều quốc tịch có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận một số quyền lợi hoặc vị trí công việc tại một số quốc gia. Ví dụ, một số quốc gia hạn chế người mang quốc tịch kép đảm nhận các vị trí trong quân đội, cơ quan an ninh hoặc các chức vụ chính phủ cao cấp do lo ngại về lòng trung thành và an ninh quốc gia .
Việc sở hữu 2 quốc tịch mang lại nhiều quyền lợi, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro và trách nhiệm pháp lý. Trước khi quyết định, bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng các quy định pháp luật của từng quốc gia liên quan và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý hoặc cơ quan chức năng để đảm bảo tuân thủ đúng quy định.
Các quốc gia cho phép sở hữu đa quốc tịch (Cập nhật 2025)
Trong năm 2025, ngày càng nhiều quốc gia phát triển đã điều chỉnh chính sách quốc tịch theo hướng linh hoạt hơn, cho phép cá nhân giữ cùng lúc hai hoặc nhiều quốc tịch nhằm đáp ứng nhu cầu toàn cầu hóa, thúc đẩy đầu tư, và hỗ trợ quyền di chuyển quốc tế của công dân.
- Hoa Kỳ: Hoa Kỳ cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch mà không yêu cầu từ bỏ quốc tịch Mỹ. Tuy nhiên, công dân Mỹ vẫn phải tuân thủ nghĩa vụ pháp lý tại cả hai quốc gia, bao gồm nghĩa vụ thuế và quân sự nếu áp dụng.
- Canada: Canada hoàn toàn chấp nhận công dân có nhiều quốc tịch. Không có yêu cầu từ bỏ quốc tịch gốc khi nhập tịch Canada.
- Úc: Úc cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch kể từ năm 2002. Không có giới hạn về số lượng quốc tịch mà một cá nhân có thể sở hữu.
- Vương quốc Anh: Vương quốc Anh cho phép công dân giữ nhiều quốc tịch khác nhau mà không yêu cầu từ bỏ quốc tịch gốc.
- Pháp: Pháp cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch. Công dân có thể nhập tịch Pháp thông qua nhiều con đường như hôn nhân, sinh ra tại Pháp hoặc nhập tịch.
- Đức: Kể từ tháng 6 năm 2024, Đức đã bãi bỏ các hạn chế về đa quốc tịch. Công dân nước ngoài có thể nhập tịch Đức mà không cần từ bỏ quốc tịch gốc.
- Ireland: Ireland cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch. Người có tổ tiên là người Ireland có thể xin nhập tịch thông qua dòng dõi.
- Ý: Ý cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch. Người có tổ tiên là người Ý có thể xin nhập tịch thông qua dòng dõi.
- Tây Ban Nha: Tây Ban Nha cho phép song tịch trong một số trường hợp, đặc biệt là với công dân các quốc gia Mỹ Latinh, Philippines, Andorra và Guinea Xích đạo. Người không thuộc các quốc gia này thường phải từ bỏ quốc tịch gốc khi nhập tịch Tây Ban Nha.
- Bồ Đào Nha: Bồ Đào Nha cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch. Người có tổ tiên là người Bồ Đào Nha có thể xin nhập tịch thông qua dòng dõi.
- Brazil: Kể từ tháng 10 năm 2023, Brazil không còn áp đặt bất kỳ hạn chế nào về đa quốc tịch. Công dân Brazil có thể sở hữu nhiều quốc tịch mà không bị mất quốc tịch Brazil.
- Nam Phi: Nam Phi cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch. Tuy nhiên, công dân Nam Phi phải xin phép giữ quốc tịch Nam Phi trước khi nhập tịch quốc gia khác.
- New Zealand: New Zealand cho phép công dân sở hữu nhiều quốc tịch mà không yêu cầu từ bỏ quốc tịch gốc.
- Việt Nam: Việt Nam chỉ cho phép công dân giữ quốc tịch gốc trong những trường hợp đặc biệt được Chủ tịch nước cho phép, theo Luật Quốc tịch Việt Nam 2008, sửa đổi 2014. Dự thảo sửa đổi Luật Quốc tịch năm 2025 đang được xem xét nhằm mở rộng khả năng công nhận đa quốc tịch trong một số trường hợp.
Xem thêm:
- Cập nhật danh sách các nước chấp nhận 2 quốc tịch
- 10 quốc gia cho phép nhập tịch khi sinh ra
Một số câu hỏi thường gặp về đa quốc tịch
1. Có thể xin giữ quốc tịch Việt Nam khi nhập tịch nước khác không?
Có. Theo Luật Quốc tịch Việt Nam hiện hành, công dân Việt Nam muốn giữ quốc tịch gốc khi nhập tịch nước khác cần nộp đơn và được Chủ tịch nước cho phép. Quy định này nhằm đảm bảo việc giữ quốc tịch không ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia. Một số trường hợp phổ biến được chấp thuận bao gồm người gốc Việt định cư lâu dài ở nước ngoài hoặc người có đóng góp đặc biệt cho Việt Nam.
2. Có cần nộp thuế tại cả hai quốc gia không?
Có thể. Việc bạn có phải nộp thuế tại cả hai quốc gia hay không phụ thuộc vào chính sách thuế của từng nước và liệu hai quốc gia có ký hiệp định tránh đánh thuế hai lần hay không. Ví dụ, Hoa Kỳ đánh thuế công dân trên toàn bộ thu nhập toàn cầu, kể cả khi bạn sống ở nước ngoài. Do đó, người mang nhiều quốc tịch nên tham khảo ý kiến chuyên gia thuế để đảm bảo tuân thủ luật và tránh đóng thuế hai lần không cần thiết.
3. Có thể bị mất một trong các quốc tịch không?
Có. Một số quốc gia không công nhận đa quốc tịch, như Trung Quốc hoặc Ấn Độ, và sẽ yêu cầu bạn từ bỏ quốc tịch gốc khi nhập tịch nước khác. Ngoài ra, nếu bạn vi phạm quy định về khai báo quốc tịch hoặc che giấu thông tin khi nhập tịch, bạn có thể bị thu hồi quốc tịch nhập tịch hoặc quốc tịch gốc, tùy theo luật của từng quốc gia.
Kết luận
Sở hữu đa quốc tịch không còn là khái niệm xa lạ trong thời đại toàn cầu hóa. Đây là lựa chọn chiến lược của nhiều cá nhân và gia đình mong muốn mở rộng quyền lợi cư trú, đầu tư, giáo dục và tự do di chuyển quốc tế. Tuy nhiên, đi cùng với những lợi ích đó là hàng loạt nghĩa vụ pháp lý và ràng buộc thuế vụ mà người mang nhiều quốc tịch cần hiểu rõ và tuân thủ.
Bài viết đã giúp bạn nắm rõ khái niệm đa quốc tịch là gì, sự khác biệt giữa song tịch và đa tịch, các quyền lợi thiết thực, những rủi ro cần lưu ý, cũng như cập nhật mới nhất danh sách quốc gia cho phép song tịch vào năm 2025. Từ đó, bạn có thể đưa ra quyết định phù hợp với mục tiêu cá nhân hoặc kế hoạch định cư lâu dài của gia đình.
Nếu bạn đang cân nhắc việc giữ quốc tịch gốc khi nhập tịch quốc gia khác, hoặc cần tư vấn lộ trình định cư đi kèm quốc tịch rõ ràng và hợp pháp, VICTORY sẵn sàng đồng hành để giúp bạn tiếp cận chiến lược đa quốc tịch một cách an toàn và hiệu quả.
Xem thêm: Cập nhật các quốc gia cho phép mua quốc tịch rẻ nhất
